Tigre

Vandaag wordt een bijzondere dag. We gaan op zoek naar de plaats Tigre. Dat ligt op 40 minuten afstand van Buenos Aires. Met de trein! Ooit had Argentinië een redelijk treinstelsel, maar door gebrek aan onderhoud en investering zijn alleen de lijnen rond de hoofdstad nog in gebruik. In den lande functioneert er nog maar weinig.

De trein naar Tigre is een Lechero, zoals ze dat hier in Argentinië noemen. Een Melkboer. Dat wil zeggen dat hij om de haverklap stopt. Dat is ook geen wonder want gedurende de genoemde 40 minuten zien we alle hoeken en gaten van Buenos Aires. In elke wijk wordt gestopt. Prettig voor de mensen die in de suburbs wonen. Want dan zijn ze ook direct verbonden met het centrum. Alleen schiet het natuurlijk niet op.

De plaats Tigre is op zichzelf niet interessant. Maar de omgeving des te meer. Die kan ik nog het best omschrijven als “gecultiveerd oerwoud”. Je voelt je in de uitlopers van de jungle. Een wirwar aan stroompjes, kanalen en waterweggetjes.  Maar ook met hier en daar enige te bewandelen paden. De Argentijnse variant van Giethoorn.

Alles is wat meer gestructureerd, en daardoor ook bewoonbaarder dan puur oerwoud. Leuke, kleurrijke huisjes.

Veel bootjes. En ook boten. De wat duurdere huizen hebben meestal ook een takelinstallatie waarmee speedboats uit het water getild kunnen worden. 

We ontmoeten veel aardige mensen die tevreden zijn met hun bootje. En ook hier zijn er de hufters die het niet kunnen laten om met hun speedboat met 80 kilometer per uur over een smalle vaart te razen. Gevaarlijk ook nog, want soms zwemmen er kinderen in het water.

Het tropische landschap hier is ontstaan omdat we hier in de delta zitten van de Rio Parana. Die stroomt duizenden kilometers door het oerwoud voordat het tot hier komt. Daardoor neemt het allerlei zaadjes, slib en plantenresten in zijn stroom mee, die vervolgens hier in de delta weer vorm geven aan deze semi-jungle. Heel apart.

En wat alles nog meer bijzonder maakt, is dat de Rio Parana eerst nog uitmondt in de nog grotere Rio de la Plata voordat de Atlantische oceaan wordt bereikt. Als de wind verkeerd staat  -  en ook eb en vloed zullen er wel iets mee te maken hebben  -  dan wordt het water van de Rio de la Plata opgestuwd, en kan de Rio Parana daardoor zijn water niet kwijt. Geweldige overstromingen zijn dan het gevolg. 

Het water treedt dan volkomen buiten zijn oevers en stijgt dan vrij snel tot wel vier meter hoog. Je ziet dan ook dat veel huizen niet op de grond zijn gebouwd, maar op een fundering van palen waardoor ze veel hoger liggen. Iets dat je in de tropen ook vaak ziet. Ook al is de reden daar meestal anders, namelijk om beesten en insecten buiten te houden. Maar dit fenomeen draagt wel bij aan de indruk dat we hier in de jungle verblijven.

Voordat we in Buenos Aires de trein naar Tigre te pakken hebben, nemen we eerst een stadsbus.

Altijd weer een klein avontuur, omdat we nooit exact weten waar we uit moeten stappen. Weliswaar vragen we in zulke gevallen altijd aan de chauffeur om ons te waarschuwen, maar met een tjokvolle bus ben ik er nooit zeker van dat hij dat niet vergeet. Deze keer gaat alles gelukkig goed.

De trein die we hebben moeten rijdt vervolgens precies voor onze neus weg. Maar geen nood: Hij rijdt elke 13 minuten. Dat is gemakkelijk te overbruggen. En de rit die volgt is heel afwisselend.

Het stationnetje van Tigre

blijkt vlak aan de haven te liggen van waaruit de boten naar de delta vertrekken. Er is keus uit verschillende tochten. Tours van één of twee uur die je moet zien als een rondvaart waarbij je niet van de boot afkomt. En die ook eindigt waar je bent begonnen.

Maar wij kiezen voor de Melkboer. Een relatief grote boot die overal stopt waar er iemand op of af wil. Veel gemanoeuvreer. Maar dat is op het water altijd wel leuk. Een half uur heen en een half uur terug lijkt ons wel voldoende. 

Tweede positieve bijkomstigheid: Je kunt onderweg van de boot af in “Tres Bocas”. Drie mondingen. Dus een samenvloeiing van drie deltastromen. Op deze plek staan zoveel huizen dat je er ook een stukje kunt wandelen. Doen we graag.

Er is ook één nadeel: Die boot vertrekt pas over anderhalf uur. Maar we kiezen daar toch voor. En de tijd doden we door aan alle kanten om de haven heen te lopen en daar alle bedrijvigheid te aanschouwen. Daar is veel van, want behalve de rondvaartboten en plezierjachten meren hier ook vaartuigen aan die mensen overzetten naar Uruguay. Dat brengt natuurlijk weer een heel andere dynamiek met zich mee.

Uiteindelijk gaan we varen.

Door alle aspecten is het een interessante en afwisselende tocht. En in Tres Bocas stappen we uit. Allereerst zoeken we een lekker terrasje aan het water om even vocht te tanken en een hapje te eten. Het terras ligt tegenover een pompstation voor boten. Dus ook hier is veel bedrijvigheid op het water.

Daarna gaan we wandelen. We hebben gezien dat er een wandelroute staat aangegeven van anderhalf uur. Dat lijkt ons wel wat. En welgemoed gaan we langs een stevig kanaal op pad,

terwijl we genieten van de leuke huisjes

en de uitzichten over de verschillende waterstroompjes.

Het is echt een paradijselijk landschap. Zouden we in Buenos Aires wonen, dan zouden we hier zeker een tweede huisje hebben aangeschaft. Met een bootje! Maar ja, wij wonen in Breda. En daar schijnen boten op dit moment vooral verkocht te worden …… Nietwaar Hans?

De wandelroute staat slecht aangegeven. En als we al een half uur in dezelfde richting hebben gelopen zonder ook maar één indicatie van een afslag, beginnen we de gekozen route toch wat te wantrouwen. We nemen het zekere voor het onzekere en besluiten op onze schreden terug te keren. Dan kunnen we bij het beginpunt nog wel even in de tegenovergestelde richting lopen, maar dan weten we tenminste waar we blijven.

Die kant blijkt langs een smallere waterweg te lopen. Alles wat kleinschaliger. Grotere boten zouden hier ook niet in kunnen. Onderweg komen we Gaby tegen met haar twee kindertjes. Zij wil graag weten wie we zijn en waar we vandaan komen. En wij willen graag weten wie zij is. Dat leidt tot een geanimeerd gesprek aan de waterkant. Gaby blijkt wat verderop aan het water te wonen. En we worden uitgenodigd om bij haar thuis een mate te komen drinken.

Hier moet ik de gang van zaken even onderbreken om uit te leggen wat mate betekent in de Argentijnse cultuur.

De echte Argentinië-kenners onder de lezers zullen zich ongetwijfeld al afgevraagd hebben waar de mate bleef in onze verhalen. Want daar kun je hier niet omheen.

Als je in dit land op straat loopt, kom je met de regelmaat van de klok mensen tegen die lurken uit een potje met kruiden.

Via een soort pijpje.

Ik schrijf het nu op zoals het in het begin op mij overkwam. Bovendien hebben deze personen bijna allemaal een thermosfles bij zich met heet water. Dat wordt dan regelmatig in het kruidenpotje gegoten, zodat ze weer door kunnen lurken.

Je ziet het echt heel veel. Ongeveer net zo vaak als dat je nu in Nederland mensen ziet roken, schat ik. Alleen in tegenstelling tot roken is mate drinken hier volkomen geaccepteerd. In café’s zie je warm-water-tappunten om je thermosfles bij te vullen. En mensen helpen elkaar daarbij als iemand bij voorbeeld zijn handen vol heeft.

Een aspect dat is afgekeken van het roken van stickies, is dat je ook gevraagd of ongevraagd je potje met pijpje aanbiedt aan omstanders. Die kunnen dan ook even een lurkje aan je pijpje nemen. Het is dus ook een sociaal gebeuren. En kennelijk gaat de gemiddelde Argentijn er van uit dat iedereen goed zijn tanden poetst. Want er is maar één pijpje. En een heleboel Argentijnen.

Als wij vragen wat nou de lol is van mate drinken, dan is het meest voorkomende antwoord dat het lekker is. Minder frequent wordt er ook gerept van dat het de honger stilt, en dat je wakkerder blijft. Maar over deze laatste alternatieven zijn niet alle geleerden het eens.

Wat valt er verder nog over te zeggen? De Uruguayanen drinken het gewoonlijk puur. Dan smaakt het redelijk bitter. Argentijnen voegen meestal suiker of honing toe. Iets zoeter.

Goed. Tot zover deze verhandeling. Terug naar waar we gebleven zijn. Gaby nodigt ons uit om bij haar thuis een mate te komen drinken. Wij kijken elkaar eens aan. Er vliegt snel wat non-verbale communicatie over de tafel. Zijn we goed in. En het resultaat is, dat we het doen. We kennen het niet en weten ook niet hoe het smaakt. Dus gaan we het proberen.

Wij worden aan een tafel bij de waterkant geposteerd,

en Gaby verdwijnt haar huis in. Even later komt ze terug met één potje mate. Met één pijpje. En een thermoskan met warm water. 85 graden. En het mag niet gekookt hebben. Jaja, een hele cultus.

Zij neemt een teugje en besluit dat het goed is.

Dan is Dorine aan de beurt. Ook zij neemt een teug. En hoewel ze zich goed houdt kan ik aan haar gezicht aflezen dat het geen puur genot is wat ze naar binnen heeft gewerkt.

Dan is het aan mij. Eh   … brrr … eh … ja. Niet lekker. Ik houd me wat minder groot. Het smaakt wat mij betreft als een teug tabaksthee. Ik drink de smaak van tabak! En ik heb mijn hele leven nog niet gerookt!

Voor alle zekerheid neem ik nog een tweede hijs. Hetzelfde. Tabak. Ik kan er niks anders van maken. En dat is dan onze mate-experience. Je moet alles  -  nou ja, alles?  -  in je leven een keer geprobeerd hebben. Maar wat mate betreft, blijft het hierbij.

Ondertussen gaat het gesprek gewoon door. Gaby is feitelijk Uruguayaanse, en pas recent hier neergestreken. En ze heeft dus nog veel goede tips voor ons over Uruguay. Dat komt goed uit, want daar zaten we nog dun in. 

Uiteindelijk komen we  -  alles in de omgekeerde volgorde uitvoerend  -  weer in de avond op ons Barbariaanse nest terug.

Een interessante dag!