The story of Merida and Eudes

27 juli 2016 - Ayacucho, Peru

Vandaag worden we opgehaald voor een tochtje naar het “boerderijtje” dat met name in het bezit is van Eudes. Eigenlijk omdat ik daar gisteren naar had gevraagd. Ik was wel nieuwsgierig naar hoe hier het plattelandsleven is.

De rit erheen verloopt rustig. Totdat we moeten stoppen bij een politiecontrolepost. “Autopapieren”. Het kentekenbewijs kan Eudes aanleveren. “APK-Bewijs”. Ai, nu is goede raad duur. We keren de hele auto binnenstebuiten, maar wat we ook tegenkomen, niet het briefje waarom gevraagd wordt.

“Grote Fout”, begint de agent. “Weet u wel wat er kan gebeuren als er bijvoorbeeld een lek zit in het circuit van de remvloeistof? Dan kan de auto niet meer remmen.” “Ja maar de auto is gekeurd”, werpt Eudes nog tegen. “Ik kan alleen het bewijs niet vinden. Dat ligt vast thuis.” “Niets mee te maken”, buldert de agent. “Grote Fout. Gevaarlijk ook. Dat kost je een boete van ongeveer 1800 soles (600 euro). Loopt u maar even mee naar binnen.”

Dat doet Eudes dan ook. Maar binnen twee minuten komt hij alweer naar buiten. “20 soles betaald aan de agent zelf. Corrupte oplichters zijn het. Als ze ook maar iets vinden dat niet helemaal klopt, blazen ze het geweldig op, en mag je het afkopen met een fooi. Maar eigenlijk heb ik nog geluk gehad.” “Hoezo?” Nu willen we ook het naadje van de kous weten. “Ik heb geen rijbewijs. Nooit gehaald. Als hij daar achter was gekomen ….. “, grinnikt hij.

Als we bij zijn boerderijtje zijn aangekomen  -  dat helemaal in the middle of nowhere ligt  -  genieten we alweer van de prachtige uitzichten waarin de Andes rijk is. Eudes blijkt de eigenaar van een enorm stuk grond, inclusief bergen en dalen. Het grootste gedeelte is onontgonnen en rotsig.  Hier en daar zijn kleine stukjes bewerkt. Daarop wordt quinoa, aardappel, en graan verbouwd.

20160726_161237-1  De akker  20160726_160656  quinoaveld

Het een en ander is mogelijk door een aangelegd irrigatesysteem.

20160726_152445  Irrigatiesysteem

Even later komt een varkenshoedster langs met een kudde varkens.

20160726_151308-1-1  Varkenshoedster met haar varkens

Die beesten lopen hier dus gewoon in het wild en zitten niet in een stal. Ook blijken er enige koeien en wat kippen te zijn.

Het boerderijtje zelf stelt helemaal niets voor. Een aantal golfplaten als muur en dak, en de vloer is gewoon de aarde. Hoe gemakkelijk kun je het hebben?

20160726_160026-1  Het huisje in de campo
Terwijl wij op een gegeven moment gezamenlijk wat door een plek met hooi buitelen, ontspant zich gaandeweg een diepgaand gesprek, en beginnen Merida en Eudes over hoe hun levens zijn gelopen.

20160726_184010  Merida  20160726_184000  Eudes

Wij raken er diep door geroerd. Hun verhalen zouden zo rijp voor een filmscript kunnen zijn.

20160726_154032  Hooi.1  20160726_153957-1  Hooi.2
Nadat Merida was geboren, was er geen vader meer in beeld. Haar moeder moest hard werken voor haar levensonderhoud. Daarom werd ze bij haar oma gedropt en is ze ook liefdevol door haar opgevoed. 

Haar schooltijd was de periode van de guerillabeweging Sendero Luminoso, het Lichtend Pad, dat zijn hoofdkwartier in Ayacucho had. Die beweging werd bestreden door de militairen van het regeringsleger. Die strijd heeft 20 jaar geduurd, waarbij zowel de guerilla’s als de militairen vreselijk veel geweld hebben gebruikt. Niet alleen tegen elkaar, maar met name ook tegen de burgerbevolking die door beide partijen werd uitgezogen. 

Merida vertelt dat ze  -  zo gauw als er buiten enig rumoer was  -  zij door oma in de keuken in een grote kookpan werd gestopt met de deksel er op, om te voorkomen dat zij als lagere School-meisje zou worden aangerand, verkracht en daarna mogelijk vermoord. 

Eudes, die al wat ouder was en een baantje had bij de rechtbank, meldde dat hij elke dag met een kar lijken moest gaan ophalen die her en der in de straten lagen. De naam Ayacucho betekent in het Quechua  -  de lokale taal  -  “plek van de lijken”. Dit naar aanleiding van het feit dat ten tijde van de bevrijdingsoorlog tegen de Spanjaarden, de lijken verzameld werden op de Plaza de Armas, en dat ze daar torenhoog lagen opgestapeld. Ayacucho heeft zijn gedeelte van oorlogsgeweld door de loop van de tijden heen dus wel voor zijn kiezen gehad.

Toen Merida 14 jaar was, zat ze op een middelbare school van de nonnen. Ze leerde toen Eudes al kennen, en ze was erg onder de indruk van hem, omdat hij zo mooi gitaar kon spelen en haar regelmatig aubades bracht. Maar het was een onmogelijke liefde, omdat de nonnen haar wilden laten intreden in hun orde. En Merida wilde dat zelf eigenlijk ook wel.

Op een goede dag kreeg oma dan ook het verzoek om acht meter speciale stof te kopen om er een bruidshabijt van te laten maken. Want het was tijd dat Merida “de bruid van “Christus” zou gaan worden. Oma had echter dat geld niet, en klopte daarvoor aan bij de moeder van Merida. Die schrok zich dood en wilde absoluut niet dat haar dochter zou intreden. 

Dat resulteerde in een machtstrijd tussen moeder en oma, die opgelost werd doordat moeder haar overdag uit de schoolbanken plukte en haar in een kamertje opsloot. Ze kreeg haar eten door een luikje en dat was al haar contact met de buitenwereld. Pas toen Merida na een week toegaf en beloofde dat ze geen non zou worden, mocht ze weer naar buiten.

Ze ging toen ook naar een andere school, waar ze vreselijk veel aanbidders had, die allemaal met haar wilde trouwen. Daaronder was ook Eudes, maar die maakte bij moeder geen schijn van kans. Want hij was al 20 en was er dus in haar ogen veel teveel leeftijdsverschil. Hij moest maar bij haar uit de buurt blijven. 

Een jongen die drie maanden lang elke avond bij Merida aan de voordeur hing, had daarmee volgens moeder zijn liefde voor haar wel bewezen, en daarmee was het pleit beslecht. Merida werd aan hem uitgehuwelijkt.

Merida vertelt dat zij nooit echte liefde voor hem gevoeld heeft. Wel bracht het huwelijk twee kinderen voort, Carlitos en Carlita. 

Eudes heeft het hier heel moeilijk mee gehad, en heeft zich acht jaar lang teruggetrokken op de boerderij waar we vandaag zijn. Al die tijd heeft hij daar in zijn eentje gewoond, en zich gestort op het verbouwen van de gewassen en het onderhouden van het vee. Hij is daardoor een man geworden die heel dichtbij de natuur leeft, en heftige emoties kan hebben.

Uiteindelijk groeide het besef dat hij met zijn leven meer moest gaan doen en is hij rechten gaan studeren.

Merida had ondertussen naam gemaakt en een goed lopend restaurant opgebouwd dat gespecialiseerd was in de gastronomie van de Andes. En net toen zij uiteindelijk haar liefdeloze relatie had beëindigd, was er sprake van een internationale gastronomische wedstrijd in de V.S. En daarbij werd zij uitverkoren om Peru te vertegenwoordigen. 

  20160727_084252-1  Erkenning

Zij won de wedstrijd, en werd daarmee een bekende Peruaanse. Ze werd uitgenodigd op audiëntie bij de president van Peru, waarbij haar door de Peruaanse variant van de Tweede Kamer de eretitel “Ambassadrice van de gastronomie van de Andes” werd toegekend. TV, radio, kranten en tijdschriften liepen de deur plat. Ook werd ze gevraagd om in de V.S. bij gelegenheid van een gastronomisch festival leiding te geven aan een Andes-diner voor 2000 gasten. 

20160727_085949-1  Onderscheiding

Kortom, haar naam  -  nationaal en internationaal  -  was gemaakt. Toch is dat verder aan niets te merken. Ze houdt niet van al die poespas en is een heel eenvoudige vrouw gebleven. Met wel een paar zeer bijzondere capaciteiten. Ze is heel gedreven en gefocust in wat ze doet. Ze kookt geweldig. Ze is heel onbevangen en puur. En ze gaat alleen voor het kwalitatief allerbeste.

Om maar een voorbeeld te noemen: Als ze voor een groot diner aardappelen nodig heeft, gaat ze zelf naar de markt, en koopt ze alleen aardappelen van dezelfde grootte. Want dan weet ze zeker dat die allemaal op dezelfde manier gekookt worden. Zo vermijdt ze het risico dat de grote nog niet klaar zijn, en de kleine al tot moes zijn getransformeerd. Het tekent de vrouw die ze is.

En haar laatste droom: Ze wil in het Guiness boek of Records terecht komen, door op een dag 10.000 gratis Andes-maaltijden te verstrekken aan mensen in de plaatsen Merida (Peru, Mexico, Venezuela en Spanje) en Ayacucho (Peru en Venezuela). En daarbij maakt ze gebruik van alle contacten die ze bij haar gastronomische escapades al heeft opgedaan. Ik zie het haar nog doen ook!

Na dit grote succes in haar leven, liep ze weer tegen Eudes aan. En ze besloten om deze mogelijkheid niet meer voorbij te laten gaan. Sindsdien zijn ze onafscheidelijk en trekken ze als een team samen op. Hun liefde voor elkaar spat er dan ook vanaf. Het straalt uit al hun poriën.  

Toen zij pas geleden een week op reis was  -  waarbij wij haar dus ontmoet hebben  - heeft hij een week lang gehuild omdat ze er niet was. Merida vertelde dat toen zij terugkwam, zijn ogen helemaal opgezwollen waren van al het tranengeweld.

Eudes meldt ons dat alles in het leven zijn fases kent. Op dit moment is het de fase van Merida. Zij heeft nu de wind in de zeilen. En dat weegt voor mij veel zwaarder dan mijn eigen ambities als jurist. Mijn tijd komt later wel weer. En dus zet hij zich zonder enige terughoudendheid volledig in voor de doelen die "Negrita"  -  zoals hij haar liefkozend noemt  -  zichzelf heeft gesteld. Hij is haar emotionele steun en toeverlaat, haar chauffeur, haar hulpkok, haar minstreel, haar meedenker en ideeën -aanleveraar,  en hij draagt haar op handen. Het maakt hem compleet gelukkig. En haar natuurlijk ook. Prachtig om zo''n liefde van zo dichtbij mee te maken.  

De heftige emoties van hun verhalen, inclusief het prachtige slotakkoord, laat ons niet onberoerd. We worden ontzettend geroerd, met name ook door hun natuurlijke en pure manier van zijn. Op het eind van de dag hebben we alle vier gezamenlijk de tranen in de ogen. En na samen nog een afscheidsbiertje te hebben gedronken, waarbij Eudes ook zijn gitaar nog even tevoorschijn haalt, en er ook door anderen wordt meegezongen, worden we weer bij ons hotel afgezet.

20160726_192112  Miss Iquitos zingt mee

Dorine en ik waren behoorlijk van slag. Allebei. Hoe kan het dat we zo geraakt worden en ons tegelijk zo verbonden voelen met deze eenvoudige Peruaanse mensen? En hoe kan het dat zij kennelijk een soortgelijk gevoel op hebben gedaan met een stel willekeurige, vreemde buitenlanders als wij? Vragen waarop we geen antwoord weten te bedenken. En met een hoofd vol gedachten en gevoelens gaan we slapen.

Niet zo heel lang. Om drie uur maakt Dorine mij wakker. “Mag ik praten? Ik moet steeds zo huilen” “Ik heb ook tranen in mijn ogen, meid.” Voorzichtig kruipen we tegen elkaar aan en strelen we elkaar zachtjes. Dan praten we verder. De hele nacht gaan we daarmee door. Van slapen komt niets meer. Maar de echte antwoorden vinden we niet.

Toch vallen er wel wat kwartjes op hun plek. Zo beginnen we te bezeffen dat wij in Nederland toch wel erg ver van de natuur af zijn komen te staan. Om maar een voorbeeld te noemen: Voor ons in Nederland is regen een vervelende klimatologische omstandigheid omdat je er nat van wordt. Bij de mensen hier is het een zegen van de natuur, waardoor er graan, groenten en gras gaat groeien. En de beesten eten dat gras en zorgen daardoor voor vlees en eieren.

En een andere: Als wij een lekker stukje vlees willen eten, dan moeten we daarvoor alleen even naar Albert Heijn. En maken we ons hooguit druk over de vraag of de vervaldatum niet is overschreden. Hier is een lekker stukje vlees eten de uitkomst van een verbond tussen de aarde, de zon en de regen. Eigenlijk nog net als in de tijd van de Wari. 

Plotseling vraag ik me af waarom ik soms rustig een uur bij mijn kippen kan gaan zitten kijken en me daar heerlijk bij voel. Wat zijn de verbanden? Kortom, het contact met Merida en Eudes heeft aardig wat in ons los gemaakt. Daar is het laatste woord nog niet over gesproken.

De volgende ochtend vertrekt onze bus naar Andahuaylas om half acht en moeten we om zeven uur al aanwezig zijn. Maar Merida en Eudes hebben gevraagd of we al een half uur eerder aanwezig kunnen zijn, zodat we samen nog een Andes-ontbijt kunnen nuttigen. Natuurlijk doen we dat. 

Als we bij het busstation aankomen, blijkt dat ze in de ruimte waar ze binnenkort een restaurant gaan openen, al een heel ontbijt hebben klaarstaan.  Ze zijn vanmorgen om drie uur opgestaan om naar de markt te gaan om verse kruiden voor onze thee te kopen. Waar hebben we het aan verdiend?

Het ontbijt zelf is weer heel bijzonder. Het ziet er als volgt uit:

20160727_080417-1  Andes-ontbijt.1  20160727_080214-1  Andes-ontbijt.2

Inmiddels hebben we wel vertrouwen in Merida’s beoordelingen van voedsel. En we laten het ons prima smaken. Vooral de thee is helemaal uit de kunst. Voor ons een volkomen onbekende smaak, maar buitengewoon lekker.

Uiteindelijk blijkt onze bus om half acht niet te komen, en worden we overgeboekt op een minibus die om elf uur zal vertrekken. Tijd voor nog wat gesprek. De zoon van Merida vangt honden op die op straat zijn achtergelaten of aangereden. Hij zou graag een hondenasiel beginnen, maar hij heeft nog maar weinig idee wat daar allemaal bij komt kijken en hoe je dat financieel voor elkaar zou kunnen krijgen. 

Het liefst zou hij een soort “stedenband” op hondenasielgebied willen onderhouden met een buitenlandse organisatie of personen waarbij dat allemaal goed voor elkaar is. Zodat hij goede kennis kan opdoen. Wie van onze lezers zou hier iets willen en kunnen betekenen?

Om iets over elven vertrekken we inderdaad richting Andahuaylas.  Een hele ervaring rijker en benieuwd wat ons daar weer te wachten staat.

Foto’s

4 Reacties

  1. Daphne Van Straaten:
    28 juli 2016
    Jeetje wat een prachtig mooi verhaal met alle ingrediënten waar het leven om draait! De puurste vorm van bestaan op meer dan 2500 hoogte en waar wij hier in Nederland eigenlijk een diepe buiging zouden moeten maken. Prachtig Zef en Dorine!
    Nu wel zo jammer dat jullie zo ver weg zijn, zou hier graag over door willen filosoferen. Weer een les die jullie meenemen in jullie rugzak, waanzinnig.
    Ik begin de dag nu extra mooi!!
  2. Jo:
    28 juli 2016
    Geweldig verhaal inderdaad, je hebt de 'touch' goed weten te verwoorden Zef! Geeft overigens aan dat ook in Peru je met passie en volharding 'ver' kunt komen. Merida en Eudes hebben dat bewezen. Ciao, JoCo
  3. Dorine:
    28 juli 2016
    Goh, Daphne, wat weet je het toch goed te vertalen. Je slaat steeds de spijker op z'n kop. Het komt wel binnen als je schrijft dat je de dag nu extra mooi begint. Liefs, ook van Zef. Dorine.
  4. Monique:
    29 juli 2016
    Tja, waar maken wij ons druk over en door dat druk maken wordt alles ook wel moeiijker.

    Komen jullie nog wel terug?