San Telmo

Nadat we met Palermo en Recoleta al een paar mooie wijken van Buenos Aires hebben verkend, gaan we vandaag voor de hoofdmaaltijd: San Telmo. Het kloppende hart van de stad. De wijk waar de tango wordt gedanst op straat. De wijk ook waar de Plaza de Mayo zich bevindt, waar de "Dwaze Moeders" nog steeds elke donderdagmiddag bij elkaar komen. En waar ook de Casa Rosada ligt. Het presidentiële paleis.

Wij gaan vanuit ons verblijf bij Barbara met de metro lina recta naar de Plaza de Mayo. Niet om daar alles al uitgebreid te gaan bekijken, want het is vandaag geen donderdag, En de Dwaze Moeders zijn uiteraard een niet te missen onderdeel van ons programma. Maar het ligt precies aan de rand van de wijk, dus is het een mooi beginpunt.

Eenmaal hier aangekomen gaan we met ons voorgenomen programma meteen al de mist in. In een straat vanaf de Plaza de Mayo zien we allerlei kraampjes en horen we muziek. Ook is er een groot podium. Daar moeten we natuurlijk het onze van hebben. En we besluiten onze neuzen maar weer eens in andermans zaken te steken.

Het eerste dat opvalt, is dat er veel mensen in klederdracht rondlopen. Ditmaal geen Inca-achtige kleding vanuit Peru, Ecuador of Bolivia. Nee, het komt ons veel bekender voor. Het lijkt Europese folklore. Nog sterker, dat is het ook. Het blijkt ditmaal een festival te betreffen van Argentijnen met Europese roots. Dus van tweede- of derdegraads afstammelingen van Europese immigranten.

Als we alle kraampjes langs lopen, noteren we dat hier vertegenwoordigd zijn Noorwegen, Zweden,

Finland,

Far Oer, Denemarken,

Tsjechië en Slowakije (die hier gezamenlijk optrekken !),

en last but not least Kroatië.  

Van al deze landen lopen er mensen in klederdracht rond. Niet dat we ze daaraan kunnen herkennen. Want  -  laten we eerlijk zijn  -  als je zelf naar Denemarken of Zweden gaat, kom je nooit iemand in klederdracht tegen. En welk folklorekostuum nou bij welk land hoort, dat weten we daardoor hier natuurlijk ook niet.

Kijk, dat Lapland hier vertegenwoordigd zou zijn, zou ik logisch vinden. Lappen lopen nou eenmaal nog steeds in folkloristische lappen. Flanellen lappen. Dat moet je trouwens eens proberen uit te spreken ná een paar alcoholische consumpties. Lukt niet. Je komt in de knoop met je tong. Maar dat terzijde. Goed, Lapland is nou eenmaal geen zelfstandig land, dus de Lappen zijn hier niet.

Ik zou alleen de Tirolers herkennen. De Holzhackerbuben en Dirndlmädchen uit Oostenrijk. Maar die zijn hier ook al niet aanwezig. Der Anton ist zu Hause geblieben. Zijn voorvaderen hebben waarschijnlijk nooit de behoefte gehad om naar Argentinië te emigreren.

Wat dat betreft is het een stuk vreemder dat Heinz und Bertha ook niet vertegenwoordigd zijn. Want hun voorouders zijn wel degelijk naar landen als Argentinië getrokken. Bijvoorbeeld in 1919. En in 1946. Maar die zijn dan wellicht weer wat minder trots op hun afkomst en lopen daar liever niet mee te koop.

Nee, de logica van de natiekeuze ontgaat me hier een beetje. Allerwege wordt onderkend dat de Argentijnen een mix zijn van de oorspronkelijke bevolking en de Italianen die hier kennelijk in groten getale heen zijn getrokken. Daar hebben ze ook hun flair aan overgehouden. En de Pasta's en Pizza's. Dus had ik ook wel wat Sole Mio folklore verwacht. Of een Scheve Toren van Pizza! Maar nee, niets van dat alles.

En ook de Nederlandse Club  -  die hier ongetwijfeld zal zijn  -  heeft vast besloten dat Frau Antje hier niet komt opdraven. Eerlijk gezegd ben ik daar ook wel een beetje blij om. Want ik vraag me werkelijk af wat die Argentijnen wel van de Europese landen moeten denken als ze vertegenwoordigers van het ene na het andere land in folkloristische kledij een soort Zevensprong zien volksdansen op het podium. Ze gaan toch niet echt denken dat wij er zo bijlopen? En zo bijdehand dansen?

Op het festival wordt ook voedsel bereid dat typisch is voor die naties die hier vertegenwoordigd zijn. Althans, zo wordt het gebracht. Maar ik hoop wel voor die landen dat het niet de realiteit is. Want het Bratwurst-gehalte van dit eten is toch wel erg hoog.

Niet dat wij ons daardoor laten remmen. Want ik eet eigenlijk nooit worst. Maar deze ruiken toch wel vermalendijd lekker. En dan moet een SAS-dag  -  weten we het nog? Een Schijt Aan Sonja-dag  -  toch een keertje kunnen?

Ik besluit op de Kroatische toer te gaan, en kom uit bij een portie Sauerkraut mit Grösse Wurst. Het kost even tijd voordat je op zo'n festival je eten te pakken hebt, want alles gaat gemoedelijk en op zijn elf en dertigst. Maar dan heb je ook wat.

Ook Dorine valt voor de Kroatische hap. Maar dan weer een andere variant. Een Andijvie-Strudel. Ook voor één keertje en érg smakelijk. 

Wat wij hier bijzonder interessant vinden, is dat al deze folklore door de Argentijnen zéér wordt gewaardeerd. Want hoe oubollig ook, het leidt tot een sfeertje van verbroedering, maar ook van interesse in de andere culturen. 

Als we de tweede- en derde generatiasten spreken, dan blijkt dat het allemaal mensen betreft die hard werken, goed zijn geïntegreerd, maar die het daarnaast ook plezierig vinden om hun roots niet te verloochenen. In die volgorde! En dan blijkt het uitdragen van hun oorspronkelijke cultuur plotseling een meerwaarde te hebben voor de samenleving waarin ze zijn terecht gekomen.

Zo had het in Nederland natuurlijk ook moeten zijn. Zoals dat in wezen ook gebeurd is met de Indonesiërs. Adoe! En in mindere mate ook met de Chinezen. We vragen ons af waarom wij in het algemeen gesproken als Nederlanders op de braderieën niet met interesse kennis nemen van de Turkse gastronomie. En van de Marokaanse klederdracht. En willen verbroederen met de Antillianen. 

Waarom zijn de grotere groepen immigranten uit bepaalde landen bij ons niet vanzelfsprekend hard gaan werken én snel gaan integreren? In plaats van dat we dat als een verplichting op moeten leggen. Kan het zijn omdat wij in Nederland nou eenmaal onze sociale welvaartstaat hebben, waarbij dat niet nodig is? Omdat je hier toch altijd wel overleeft, ook al zet je je niet bovenmatig in?  We hebben weer stof tot discussie te over.

Terug naar de realiteit in San Telmo. Door ons oponthoud op het festival zijn we wat achter geraakt in de tijd, en zullen we een gedeelte van ons voorgenomen programma moeten doorschuiven naar donderdag. Geen nood, we hebben de tijd. We besluiten om eerst maar eens wat door de wijk te gaan dwalen.

We bekijken de kerk,

bezoeken de lokale overdekte markt, en genieten van allerlei oude gebouwen waar de vroegere grandeur nog van afstraalt.

Als we dorst krijgen besluiten we even neer te strijken in het café met de naam "La Poesia". Dat staat vast voor huiselijke gezelligheid. En dat zoeken we op onze reis altijd graag op.

En het klopt ook. Gezellig is het er zeker. En tot overmaat van mijn geluk staat er zelfs een piano! Ik beroer een paar toetsen, die niet eens zo beroerd klinken. Ik vraag aan de patron of ik even wat mag spelen. En of de achtergrondmuziek dan even af kan. Hij kijkt wat zuinigjes. Of ik kan spelen? Ja ik ben pianist. Nou, één deuntje dan. Kennelijk vertrouwt hij het niet helemaal en laat hij me een nummertje proef spelen.

Nou, dat doe ik natuurlijk met verve, want ik heb al ruim vier maanden geen piano meer onder mijn vingers gehad. Alleen zijn er naast de toetsen die het doen, ook een paar die eh .... nou ja, als ik zeg dat de piano hoognodig gestemd moet worden, is dat een groot understatement.

Na mijn eerste nummer krijg ik een groot applaus vanuit de zaal. De patron knikt goedkeurend. Ik mag door. Maar nee, nou ben ik ook consequent. Eén nummer is één nummer. Wat denkt hij wel, met zo'n ouwe honkytonk? Vanuit de zaal wordt nog even aangedrongen. Maar we settelen voor "de volgende keer". Aardige gulden middenweg toch?

En verder gaat onze dwaaltocht door de wijk. En plotseling staan we op de Plaza Dorrego. Het kloppende hart van de tango in Buenos Aires. Zoals Marja al had gemeld in een reactie, ligt het plein op de schop. Maar dat weerhoudt de echte tangoliefhebber niet! En we krijgen voor de eerste keer een mooie tangoshow te zien. Een genot om naar te kijken. Passie in optima forma.

Na een minuutje of twintig houden de dansers het voor gezien. En wij ook. Verder met de dwaaltocht. We zullen de tango deze week nog wel vaker tegen komen. Uiteindelijk strijken we neer bij een wijnproeverijtje. En kletsen wat met de mensen om ons heen. Wat ziet het leven er dan toch weer zonnig uit!