Rio
30 december 2016 - Rio de Janeiro, Brazilië
Rio de Janeiro. Een unieke stad. Er is al zoveel over gezegd en geschreven dat het bijna ondoenlijk lijkt om daar iets aan toe te voegen. Ik ben ook niet van plan om hier alle reisgidsen te gaan kopiëren. Hooguit kan ik er onze persoonlijke indrukken en ervaringen aan bijdragen.
Om te beginnen ken ik geen stad die zo wonderschoon gelegen is in de natuur als Rio.
Het is ook de enige city in de wereld die jungle heeft binnen zijn stadsgrenzen. Als toeristische attractie kent het dat grote Christusbeeld - Cristo Redentor - boven op de berg Corcovado.
En verder mag ook de Paô de Açucar - het Suikerbrood - , die vreemde bergklont, niet in deze opsomming ontbreken.
Beide hotspots liggen midden in de stad, in het oerwoud.
Uiteraard is Rio het meest bekend vanwege zijn wereldberoemde stranden Copacabana en Ipanema. Je zou bijna vergeten dat het ook nog een centrum heeft. En nog wat bijcentra, zoals Gloria en Lapa. Het mag dus duidelijk zijn dat er onder de verzamelnaam Rio heel wat komt kijken. En uiteraard hebben wij hier ons best gedaan om door het bezoeken van alle verschillende onderdelen, tot een soort van totaalbeeld te komen. Eerst de grote lijn.
Eerste punt van inzicht: Rio is van de Carioca’s. Zo worden de inwoners genoemd. Zij bepalen hoe het hier is en hoe het hier gaat. Als toerist ben je welkom en mag je komen kijken. Maar ook al ben je met miljoenen, de Carioca’s bepalen het straatbeeld.
Ten tweede: Er is in Brazilië weinig middenklasse. Je bent of steenrijk (zeer weinigen) of arm (zeer velen). En bij arm kun je denken aan mensen die zichzelf kunnen bedruipen tot mensen die dat niet kunnen. Daklozen en zwervers, die je hier heel veel tegenkomt. En die overdag met hun schamele boeltje ergens op een schaduwrijk plekje liggen te slapen.
Het punt dat ik hier wil maken is dat de normen in de stad voornamelijk door de arme mensen wordt bepaald. Verwacht hier dus niet een straatbeeld met “chique de friemel” en elegantie. Daar is geen geld voor.
Op de derde plaats is een bepalende factor dat het hier altijd heet is. Het ligt dus voor de hand om zo weinig mogelijk aan te trekken, want anders zweet je je te pletter. Voor een Carioca-man is een sportbroekje met een hemd of T-shirt al gauw genoeg. En een vrouw kleedt zich hier ook al snel in slechts een soort van BH en een kort broekje danwel een bloot jurkje.
Voeg daaraan toe dat met name de vrouwen hier genetisch nogal behept zijn met ruimgevormde achterkanten, en je krijgt als mengsel van dit alles een straatbeeld dat in de ogen van Europeanen nogal erotisch overkomt. Zoals een Carioca-dame dat aan ons uitlegt: “De omstandigheden dwingen ons om er sexy bij te lopen.”
Het centrum van Rio is wat je van het middelpunt van een stad met 10 miljoen inwoners (schat ik) mag verwachten. Veel hoogbouw met kantoren die fraai zijn onderhouden, een drukte van belang, een dynamische sfeer, een haven, en veel openbaar vervoer in de vorm van metro, sneltram, bussen en heel veel taxi’s.
Daarnaast is er ook de buurt Uruguay. Die herbergt een ongelofelijk grote oppervlakte aan kitschmarkt. Alles wat je je kunt bedenken en wat goedkoop is, is er ook te krijgen.
Natuurlijk krijgen we hier dorst. We krijgen in Rio altijd en overal dorst. Bij de heersende temperatuur van rond de 40 graden, en een nachttemperatuur van nog altijd 27 graden is dorst gedurende alle uren van de dag een niet te vermijden realiteit.
Ik drink per dag ongeveer vier liter weg. Heb je net een halve liter vruchtensap weg gewerkt, en binnen een half uur heb je alweer een heftige behoefte aan drinken.
Dorst krijgen we dus ook in het centrum. En we besluiten een sapbar op te zoeken. Die vinden we in de vorm van “El Rey de Mate”. De koning van de mate. Weliswaar verkoopt die vooral mate-drankjes, maar ook ijskoffie. Dat is weer eens een keer wat anders dan vruchtensap.
Dorines nieuwsgierigheid wordt toch weer geprikkeld door de mate. Want dat is in deze bar eigenlijk de basis van alles. En dan kan het toch eigenlijk niet die mate zijn die we al eens eerder hebben uitgeprobeerd, uit een potje met kruiden? En ze stelt de jongen achter de bar in haar beste Portugees de simpele vraag “Wat is mate?”.
Ja. Ja. Mate! Dat heeft hij! En met een vrolijke lach pakt hij de prijslijst en laat hij zien wat je met mate allemaal kunt bestellen. “Nee”, zegt Dorine, “dat bedoel ik niet. Wat is mate? Is dat een soort thee?”
Oei, gesloten vraag. Maar de lachende jongen achter de bar begrijpt ineens wat ze bedoelt. “Thee. Ja! Thee. Heb ik. Gewone thee, vruchtenthee, kamillethee, en thee met mate.”
Nee, Dorine wil geen thee! Ze wil antwoord op de vraag “Wat is mate?”. Kijk, zegt Dorine, je hebt water, je hebt thee, je hebt koffie, en je hebt mate. Maar wat is mate? Dat weet ik niet. De jongen begrijpt het inmiddels ook niet meer. Wil je nou water, én thee, én ķoffie, én mate? Je ziet aan zijn gezicht dat deze bestelling hem boven de pet groeit.
Dus wordt er een wat oudere, meer ervaren collega bij geroepen. Ditmaal een meisje. En bij haar gaat er meteen een lampje branden. Ze geeft geen antwoord, maar pakt een klein plastic minibekertje, tapt uit een kraan wat bruin vocht, en reikt het ons aan. Ik heb wel eens gelezen dat meisjes op die leeftijd qua intelligentie zomaar twee jaar voorlopen op jongens. Nou, dat kan best waar zijn!
In ieder geval keuren wij de mate. En het is toch weer een vloeistof dat het midden houdt tussen bitter donker bier en tabak. Hee, waar kennen we dat van? Maar lekker? Nee, dat etiket kunnen we er echt niet opplakken. Vies? Zeker wel! Dus bestellen we toch maar twee ijskoffie ………...
Wij hebben zelf een onderkomen gevonden in de buurt met de naam Lapa. Dit staat met name bekend als uitgaanscentrum. Uitermate gezellig als je uitgaat.
Uitermate storend als je dat niet doet. Wij hebben beide varianten meegemaakt.
Van de feestdagen hebben we hier maar erg weinig meegekregen. Aan kerstversieringen wordt hier nauwelijks tot niks gedaan. Geen wonder, als je hier alleen maar aan sneeuw dénkt, is die al gesmolten. Als uitzondering die de regel bevestigt, zien we hier een huis waarvan de hele voortuin is omgetoverd tot kerststal, met meer dan levensgrote beelden.
Midden in Lapa staat een enorme “bogenbrug”.
Daar mag alleen een historisch trammetje overheen.
Die brengt je naar de wijk Santa Teresa. Die willen we natuurlijk sowieso - al is het maar vanwege het trammetje - bezoeken.
Santa Teresa blijkt gelegen op een berg. Nou ja, hoge heuvel mag ook. Het is een wijk met allemaal kinderkopjesstraatjes en heel mooie huizen. Het rijke gedeelte van de bevolking had hier zijn onderkomens. Dat is omdat het hier altijd waait. En bij de hier heersende temperaturen is het heerlijk om een continu briesje om je heen te hebben.
Vanuit Santa Teresa heb je verscheidene uitzichtpunten die je doorkijkjes bieden op andere gedeeltes van de stad.
En in het centrumpje vinden wij gelukkig alweer een sapjesbar die ons in staat stelt om onze continu aanwezige dorst te lessen.
Ook kijken we nog even in het plaatselijke 5-star hotel hoe de rijken der aarde hun verblijf in Santa Teresa doorbrengen.
Vanuit Lapa kun je behalve met het trammetje Santa Teresa ook via een uitermate fraai betegelde trap bereiken.
De volgende dag is Corcovado aan de beurt. Wij weten niet zo goed wat wij nou van dat Christusbeeld moeten denken. Enerzijds is het natuurlijk religieuze kitsch. Door de sfeer die de duizenden toeristen met zich meebrengen is er ter plekke van enig spiritueel gevoel allang geen sprake meer.
Ook hier heb ik weer last van opdringerige fans .....
Er zijn wel geweldige uitzichten die de prachtige ligging van de stad nog eens benadrukken.
En van de andere kant geeft zo’n Christusbeeld met zijn wijd uitgestrekte armen, dat je van veel kanten in de stad kunt zien, ook het gevoel dat dit het stadsleven beschermt. Nou ja, iedereen moet hierin maar geloven wat hij gelooft.
Ook hier is sprake van een trammetje dat je naar boven rijdt. Wel moet je daar een dag eerder al je toegangsbewijs voor kopen, want alles is druk. Je bent zo een uur extra kwijt als je naar boven wil.
En dezelfde mensen willen ook weer naar beneden, dus dat kost dan ook weer dezelfde tijd in de rij staan.
Hadden we oorspronkelijk nog de hoop dat we meerdere attracties op één dag konden doen, dat idee hebben we al snel laten varen. Met alle rompslomp, poespas, en toestanden om er te komen en weer terug, kunnen we per bezichtiging maar beter steeds een volledige dag rekenen.
Dus komt pas de volgende dag het Suikerbrood in de aanbieding. Ook hier weer de toeristische drukte. Een lange rij beneden voordat je je kaartje kunt kopen. Dan een lange rij voordat je de gondellift in kunt. En dan tot overmaat van ramp moet je op het tussenstation ook nog eens overstappen in een andere gondel. Met een lange wachtrij.
Gelukkig maakt het uitzicht boven een heleboel goed. Je ziet alle belangrijke plekken van Rio als ware het een grote landkaart.
We hebben inmiddels wel een beeld van hoe de stad zo’n beetje in elkaar zit, en kunnen alles naadloos terug vinden. Zelfs Christus op de Corcovado! Alleen staat ’s middags de zon in zijn buurt, dus is hij op dit moment nauwelijks tot niet te fotograferen. De volgende keer zouden we dus ’s morgens gaan.
Ook terug krijgen we zowel boven als halverwege nog eens een wachtrij voor onze kiezen. Je moet er wel wat voor over hebben …… zucht …….
Over Copacabana en Ipanema heb ik het al eerder gehad. Het blijven boeiende stranden, maar de erotische spanning die daar vroeger tastbaar was, is helemaal verdwenen. Zo laat ik Dorine een terras in Ipanema zien dat nu helemaal bij een hotel is aangetrokken, compleet met glazen ombouw en al. Vroeger lag dat helemaal vrij, en was het uitgebreid tot aan de stoeprand toe.
Dat was niet voor niks. Het was een terras met een reputatie. Zo op het oog onderscheidde het zich in niets van de andere terrassen. Maar hier kwamen zowel de eerzame als de eenzame vrouwen hun drankje drinken nadat ze in de dure winkels van Ipanema hadden geshopt.
Het speciale was dat de hunken van Ipanema hier met ontbloot bovenlijf langs kwamen rijden op hun motors. Nonchalant werd er dan even gestopt en oogcontact gezocht met een van de hunkerende ladies.
Zodra de ogen elkaar bevestigden, was een hoofdknik van de hunk voldoende. Snel nam de dame in kwestie dan plaats achter op de motor, en waren ze weg. Drie kwartier later werd ze dan weer met de motor bij het terras afgeleverd en dronk ze nog even een koffietje om bij te komen. En vervolgens was er nooit iets gebeurd.
Vanmiddag gaan we nog even zwemmen. Op het strand van Leblon, in het verlengde van Ipanema. Heerlijke verkoeling ……
Dat is Rio in vogelvlucht. Maar we zijn er nog niet. Morgen is het Oudjaarsdag. En overmorgen is het 2017. En hoe die overgang er in Rio aan toegaat, dat beschrijf ik wel weer in de volgende posting. Als de bubbeltjes zijn uitgewerkt ….. !
Voor nu alvast een super 2017 lieve Zef en Dorine.
Fijne jaarwisseling!!!
Petra