De losse eindjes van Buenos Aires

De laatste dagen die we in Buenos Aires doorbrengen, besteden we aan het bezoeken van een aantal tips die we van anderen  -  waaronder lezers van deze reislogger  - hebben gekregen. De hoofdstad heeft nu eenmaal een heel aantal zeer interessante plaatsen die de moeite van het bekijken waard zijn. Om te beginnen gaan we naar de Casa Rosada. Het presidentiele paleis. 

Je mag er in als de president en zijn regering er niet aanwezig zijn. Want het paleis wordt daadwerkelijk gebruikt voor vergaderingen van de regering,

het geven van presidentiele persconferenties,

en andere belangrijke zaken. En je krijgt ook alles te zien, tot aan de werkkamer van de president toe. Die arme man moet dus elke keer als hij zijn werkplek verlaat, alles opruimen. Op straffe van het feit dat bezoekers staatsgeheimen onder ogen krijgen.

Er zijn prachtige kamers in het gebouw. Sommige zijn geïnspireerd door het paleis van Versailles. Veel goud. En mooie stoffen. Glas in lood ramen. Kortom alles wat een president die er resideert, allure en uitstraling geeft.

Het paleis heeft speciale ruimtes waarin Argentijnse personen worden geëerd die belangrijk zijn geweest op het gebied van wetenschap, politiek, kunst, nobelprijswinnaars, muziek, tango etc. Tot mijn grote vreugde ontdek ik ik ook een foto van de schaker Miguel Najdorf. Schaken wordt hier dus terecht serieus genomen.

Er is ook een kamer met borstbeelden van presidenten uit het verleden. Alle militaire leiders zijn daarin niet opgenomen. En als extra beveiliging om borstbeelden van het type presidenten als Videla tegen te gaan, is de regel ingevoerd dat de nieuwe president bepaalt of zijn voorganger een borstbeeld in deze galerij heeft verdiend.

Zo vond ik in de gauwigheid ook geen beeld van Juan Peron. Maar hij wordt  -  samen met zijn  echtgenote Eva  -  dan wel weer geëerd door een groot schilderij.

Hun vroegere aanwezigheid is trouwens overal in het paleis voelbaar. Zo hebben we ook gestaan op het balkon waarop ze door het volk zijn toegejuichd en zij de bevolking hebben toegesproken. Vanaf dat balkon heb je een mooi uitzicht op het Plaza de Mayo.

Hoewel hij niet onomstreden is, wordt Juan Peron door veel Argentijnen nog steeds op handen gedragen. In de eerste plaats omdat hij het opnam voor de lagere klassen en tegen de elite, en ten tweede omdat hij veel van de inhoud van de Argentijnse schatkist spendeerde aan de opbouw van de industrie in plaats van prestigeprojecten, waardoor de welvaart in het land omhoog ging.

Een volgende bezoekplek is het Teatro Colon.

Dit prachtige gebouw is van oorsprong gebouwd om daar opera’s op te voeren. Eigenlijk ging dat vroeger om veel meer dan het fenomeen opera alleen. In deze weelderige omgeving ging het over zien en gezien worden. Tout Buenos Aires liep daar rond. Als je tenminste maatschappelijk wat voorstelde, want de toegangsprijzen waren niet mals. Maar dat gaf dan ook meteen een scheiding tussen de mensen die geld hadden en anderen die minder bedeeld waren. Die laatste groep kon je er dan ook niet vinden.

Tegenwoordig is de liefde voor de opera niet meer zo wijdverbreid als vroeger. Daarmee veranderde ook de bestemming van het gebouw. Er worden nu ook concerten en musicals opgevoerd. Maar dat alles is natuurlijk nog steeds niet genoeg om de exploitatie draaiend te houden. Anderzijds mag zo'n schitterend gebouw vanzelfsprekend ook nooit verloren gaan, ook al kost dat handen vol geld. Een behoorlijk dilemma voor de overheid.

In zo’n schitterende ambiance gingen de mensen ook per definitie elegant gekleed. Daar hebben wij ook alle begrip voor. Dat geeft een extra touch aan het uitgaan. Het is jammer dat het gebruik om je mooi te kleden als je bijvoorbeeld in Nederland naar de schouwburg gaat, zo goed als verdwenen is. Wij doen het zelf altijd wel, maar als je dan tussen de gymschoenen, trainingspakken en gescheurde spijkerbroeken zit, dan vind ik dat persoonlijk decorumverlies. En dus echt een geval van jammer.

Een leuke anekdote is dat er aan de weerszijden van de zaal zich een viertal geblindeerde vakken bevindt.

Deze waren oorspronkelijk bestemd voor weduwen. Die werden geacht na de dood van hun echtgenoot twee tot drie jaar te rouwen (en in die tijd altijd in het zwart gekleed te zijn). Daarbij paste het niet dat zij zich in die tijd alweer bij een opera vertoonden. Maar omdat men hen het genot van het bijwonen van zo’n voorstelling ook weer niet wilde ontzeggen, waren er dus voor hen de geblindeerde ruimtes. 

Toen over de jaren heen de “rouwregels” waren versoepeld en deze ruimtes daardoor overbodig waren, werden ze in gebruik genomen door notabelen die met hun vrouwelijke gezelschap niet in het openbaar gezien wilden worden. En daarop vonden deze kamers weer gretig aftrek.

Op donderdagmiddag begeven we ons naar de Plaza de Mayo waar nog altijd elke week de Dwaze Moeders bij elkaar komen.

Het eerste dat ons opvalt is een monument met 17 kruizen. Zou dat er iets mee te maken hebben? Maar nee, dat is ter nagedachtenis aan de Argentijnen die zijn gevallen in de strijd met de Britten om de Falkland Eilanden. Of de Malvinas, zoals ze die hier noemen.

Wij kijken verder. En al gauw zien we een opeenhoping van mensen met blauwwitte vlaggen. Dat moet het zijn. Van oorsprong demonstreerden de Moeders tegen het gemarteld worden en verdwenen zijn van hun kinderen of kleinkinderen onder het regime van Videla. Maar tegenwoordig gebruiken ook anderen deze manifestatie om hun ongenoegen kenbaar te maken, bijvoorbeeld over de grote werkeloosheid.

Van de oorspronkelijke groep dwaze moeders zijn er nog een tiental over. Die worden elke week met een busje opgehaald om met de demonstratie mee te kunnen doen. Zij worden door alle omstanders met groot applaus begroet. Er is veel respect voor deze jarenlange, geweldloze vorm van verzet tegen het toenmalige geweld van de overheid.

De oma’s lopen samen met hun medestanders een paar rondjes over het Plaza de Mayo.

Zoals gezegd gaat het bij hun demonstratie tegenwoordig over meer dan alleen de martelingen en de verdwijningen. Maar er is een tweede groep die zich houdt bij het oorspronkelijke thema. Die roepen steeds de naam van een verdwenen persoon, waarna de rest van de groep roept “presente”. Aanwezig. Zij zijn er nog, en mogen niet worden vergeten. Indrukwekkend!

 Vervolgens willen we even bijkomen van de emoties. En waar kun je dat beter doen dan in de oudste kroeg van Buenos Aires, Tortoni? Gebouwd in 1858. En tot op de dag van vandaag een gewilde toeristische trekpleister. Doorgaans staat er een rij van zo’n 20 meter voor de deur. En de portier laat je alleen binnen als er weer plaats is. En ook wij moeten vandaag ruimschoots wachten voordat ons toegang verleend wordt.

Het is alleszins de moeite waard. Een prachtige, grote ruimte die qua sfeer nog helemaal de ambiance van vervlogen tijden uitstraalt.

Het moet gezegd dat ondanks de grote rij buiten, je binnen op geen enkele manier wordt opgejaagd. Je kunt net zo lang blijven zitten als je wilt. En wij nemen dan ook uitgebreid de tijd om ons in begin 1900 te wanen. Prachtig!

Een volgende publiekstrekker die we niet mogen missen, is El Ateneo. Dat is een boekhandel in een vroegere schouwburg. Een ongelofelijk mooie ruimte.

In een artikel aan de wand lezen we dat het wereldwijd op de tweede plaats staat van mooiste bibliotheken, na de Selexyz Dominicanen Bibliotheek in Maastricht, Nederland. Kijk, dat vervult mijn hart weer met de nodige trots. 

Hoewel, Selexyz is een aantal jaren geleden over de kop gegaan. Dus vraag ik me af of deze boekhandel nog bestaat. En zo niet, dan lopen we nu dus in de mooiste bibliotheek van de wereld ………

Het leuke hier is dat er op het podium een horecagelegenheid gecreëerd is. Je kunt dus een boek uitzoeken, een kop koffie bestellen of een lunchhapje, en dan rustig je boek uit gaan lezen. In de praktijk gebeurt dat ook. En hetzelfde geldt voor de loges. Zit je de hele dag in de loge van een schouwburg met een boek. Dat is wel riant, hoor!

 Last but not least trekken we ook een dag uit om het rurale dorp San Antonio de Areco te bezoeken. Weliswaar op een andere dag dan we hadden gewild. Er was namelijk een Gaucho-festival. Maar op die dag viel er geen busplaats meer te bemachtigen. Alles was vol. We willen echter toch graag ervaren hoe het is om hier landelijk te wonen. En dat valt bepaald niet tegen.

San Antonio de Areco is een vriendelijk, rustig dorp, waar veel mensen heengaan om zich te ontspannen en te picknicken. Het heeft een romantisch centrum

en een historische brug die een rijksmonument is.

Je kunt merken dat het dorp is ingesteld op bezoekers die hier een plezierig familiedagje willen doorbrengen.

Ook bezoeken we een Estancia. Een “boerderij” die is ingericht om grote groepen gasten te ontvangen.

Er staat een hotel op de landerijen, en een uitgebreid restaurant. Alles in het groen. Een lusthof, zou ik zeggen. Ook wij hebben hier een prima dagje gehad.

Hadden we in Buenos Aires nog meer willen doen? Natuurlijk. Zo hadden we graag de Confiteria Ideal bezocht. Echter, die is helaas nog gesloten. Maar verder is hier nog zoveel gaande, dat verveelt nooit. Het is een boeiende stad. Maar ook al reizen we zeven maanden rond, onze tijd hier is toch begrensd. En na tien dagen gaan we weer verder. Uruguay wacht. Eerst bezoeken we nog even voor de laatste keer de terrasjes in Palermo.

En we nemen afscheid van onze uitstekende gastvrouw Barbara door haar een etentje aan te bieden in een huiskamer. Iemand die op verzoek privé kookt. We krijgen een vijf gangen menu van allemaal bescheiden hapjes. Qua kwantiteit dan, want kwalitatief is het meer dan uitstekend. Ster-waardig!

Gelukkig hoeven we tegen Barbara geen Vaarwel te zeggen. We gaan haar  -  ijs en weder dienende  -  nog terugzien in Brazilië waar ze op een eiland in de buurt van Salvador een huis laat bouwen. Dat gaan we vast ook bewonderen. Dus blijft het bij een welgemeend Tot Ziens.

Het vertrek uit Argentinië gaat per boot. Ook dat betekent eerst weer even wachten en geduld oefenen.

We vertrekken met de Colonia Express.

Die vaart van Buenos Aires over de monding van de Rio de la Plata naar …. Precies, Colonia. Een prachtig klein stadje in Uruguay. Nog eenmaal varen we langs de Puente Transbordador. De plek waar veel mensen Buenos Aires voor het eerst of voor het laatst hebben gezien.

Zien we de laatste landtong van Argentinie uit het zicht verdwijnen.

Een vaartocht van wat meer dan een uur.

En dan zijn we plotseling in een volkomen andere wereld.