Kloosters en Humor
22 augustus 2019 - Bistri?a, Roemenië
Vanuit Maramuris, het Noordwesten van Roemenië, - houten kerken-land - steken we over naar het Noordoosten. Een hele rit, maar wel door een boeiend Ardennenlandschap,
met soms ook nog kleine weggetjes. Dus vervelen wij ons niet.
Onderweg komen wij weer verscheidene voorbeelden tegen van hoe de economie hier op hout draait. Dat wordt van hot naar her gesleept.
Uiteindelijk komen we terecht in de regio Bukovina (Berkenland). Dat is van de regen in de drup. Want religieus gezien doen we er nu nog een schepje bovenop. Dit is namelijk niet zozeer een kerkengebied, - nou ja, ook wel, natuurlijk -
maar nog meer een kloosterregio. Daar barst het hier werkelijk van.
Je kunt van de Orthodoxen zeggen wat je wil, maar hun religie is stevig ingebed in het maatschappelijk bestaan hier. De kloosters puilen uit van de roepingen,
de gelovigen staan zich zondags te verdringen om de kerk in te kunnen, - vaak lukt dat niet voor iedereen - en nieuwe kerken worden bijgebouwd.
Het is mij nog niet duidelijk of de Orthodoxe religie iets subliems heeft bedacht om dit voor elkaar te krijgen, of dat deze situatie te maken heeft met het feit dat men hier 60 of 70 jaar achter loopt bij onze situatie. Of beide, natuurlijk. We houden het scherp in de gaten en komen er op terug bij voortschrijdend inzicht.
Die denken we deels op te doen door een aantal van deze kloosters te gaan bezoeken. Voordat we een hotel gaan zoeken, hebben we nog wel tijd voor één bezoekje. Dat wordt het klooster van Vatra Moldovita.
Deze geestelijke centra blijken hier grootse toeristische atracties. Bij elk klooster staan een aantal bussen geparkeerd, - gelukkig is hier geen zeewater in de buurt, anders was de ellende niet te overzien geweest - betaal je vijf euro, bind je een lange rok om (als je vrouw bent) en mag je naar binnen.
Een beetje hypocriet vinden wij het wel: Zowel Dorine als ik hebben bij 32 graden een korte broek aan. Maar zij moet daar dus een vale wikkelrok overheen - krijgt ze bij de receptie aangereikt - en ik niet. En niks ten nadele van mijn eigen benen, maar die van haar zijn mooier.
Het gevoel van Dorine houdt het midden tussen rebelsheid en respect. Een moeilijke combinatie. Het respect wint.
Het klooster is zowel van binnen als van buiten beschilderd met fresco's. Veertiende eeuw. Deze geven zowel portretten van heiligen en profeten, situaties uit het leven van Jezus, afbeeldingen van engelen en duivels, hele scenes uit de bijbel, en hemel en hel weer. Maar speciaal de belegering van Constantinopel. Heel bijzonder.
Van binnen is elke centimeter muur bedekt met kunst. Het is overdaad in het kwadraat.
De mensen die hier komen kijken zijn overwegend zeer gelovige Roemenen. In het heilige der heiligen staan op twee spreekgestoeltes een afbeelding onder een glasplaat opgesteld. Ik denk van Maria - want die hebben ze hier heel hoog zitten - maar daar ben ik niet zeker van.
De gelovigen staan in de rij om dit aan te raken, er mee te prevelen en er een zoen op te drukken. Zowel mannen als vrouwen. Wij slaan dit tafereel met verbijstering gade. En we mogen hopen dat die glasplaten op het eind van de dag worden gereinigd. Want erg hygiënisch lijkt het ons zo niet.
Foto's maken is niet toegestaan. Naar ik aanneem omdat de fresco's het flitslicht op den duur niet overleven. Maar ik kan op mijn mobiel ook binnen prima foto's maken zonder flits. Dus wordt het een sport om - ondanks het toeziend oog van Broeder Constantinopoulos of Zuster Istanbulia toch een knipje te wagen.
En dat lukt ook. Want er zijn binnenskamers zoveel hoekjes en gaatjes dat de hele kloosterorde ingeschakeld zou moeten worden om het verbod te kunnen handhaven. En je wordt natuurlijk geen broeder of zuster om verboden te handhaven. Dan had je beter meteen politieagent kunnen worden. En bovendien blijft er dan geen tijd over voor hun hoofdtaken: bidden, mediteren en brevieren.
Ook de buitenkant van het klooster is compleet beschilderd. Dat heeft twee redenen. In de eerste plaats kan zoals gezegd zondags niet iedereen de kerk in. Velen blijven noodgedwongen buiten staan. En omdat daar ook - zeker vroeger - veel ongeletterden bij waren, vond de geestelijkheid het voordehandliggend om ook de buitenkanten volledig te beschilderen. Zodat de gelovigen ook daar door het aanschouwen van de plaatjes kennis konden nemen van geloofszaken.
Na het klooster gaan we een hotel zoeken. Want dan kunnen we morgenvroeg weer snel op stap. We vinden er al snel een die ons wel bevalt. En die ligt bovendien om de hoek van het tweede klooster op onze lijst.
In de hal is een feestje aan de gang van iemand die zijn verjaardag viert. Gelukkig geen nachtwerk.
De volgende dag bezoeken we het klooster van Sucevita. Het aparte van dat klooster is dat het gefortificeerd is. Geheel omgeven door een hoge muur. Dus in tijden van nood kon de plaatselijke bevolking bescherming zoeken binnen de kloostermuren.
Ook hier zien we het bekende beeld van overvolle binnenmuren en met taferelen beschilderde buitenkanten. Zo ongeveer een replica van het eerste klooster.
Overigens is niet de totale buitenkant beschilderd. De westmuur is kaal. Dat komt omdat - toen men daar aan wilde beginnen - een van de frescoschilders van de stellage viel en overleed. Dat was een slecht teken. Dus liet men die muur maar voor wat het was. Bijgeloof?
Het wijwater staat in een groot vat op de binnenplaats. Iedereen mag daarvan tappen.
En in een museumgedeelte zien we prachtig geborduurde doeken waarmee de nonnen hier prijzen mee hebben gewonnen op internationale concoursen.
Vervolgens gaan we op weg naar het derde klooster op onze lijst. Onderweg zien we een mooi versierde paard en wagen. Heel gebruikelijk hier.
Ook komen we langs een winkel waarbij de eigenaar zijn producten niet in de etalage zet, maar op de muur schildert. Het is voor hem te hopen dat zijn collectie niet te vaak wisselt .....
Het volgende klooster is op onze lijst gekomen omdat het gelegen is in het plaatsje Humorului. Afgekort Humor. Kijk dat noem ik nou nog eens lollig. Daar moeten wij het onze van hebben.
Het verhaal wordt eentonig: Ook dit keer zien we een exacte replica van de vorige kloosters.
In dit klooster is men bezig om een aantal fresco's die wat moeite hebben met de tand des tijds, te restaureren. Goed dat zoiets gebeurt.
Alleen wordt het wijwater - of "heilig water" - hier niet weggegeven, maar kun je het kopen.
Wij besluiten onze kloosterbezoeken hiermee voor gezien te houden. Want we zien toch elke keer hoofdzakelijk hetzelfde. Na een behoorlijke tocht - we zigzaggen zo 'n beetje door Noord-Roemenië heen - waarin we mooie huizen en prachtige landschappen tegen komen,
ontwaren we uiteindelijk Hotel Diana.
Dat moet het dan maar worden voor vannacht. Het blijkt een enorm hotel met vier verdiepingen en iets van 120 kamers. En daarvan zijn er vier bezet. Een kamer op elke verdieping. Het restaurant is al niet anders. Twaalf tafels voor elk tien personen. De Lange Leegte .....
In een balorige bui vraag ik aan de receptionist of Diana aanwezig is. Maar hij laat zich niet kennen en zegt met een stalen gezicht: "Die is al naar huis." Kijk, dat mag ik wel. Humor.
Nou was ik vandaag sowieso al in de stemming voor humor vanwege dat laatste klooster. Hoewel, daar heb ik niets kunnen ontwaren dat ook maar in de verste verte op humor leek.
Maar gelukkig ontdek ik op NOS-nieuws dat ook de Nederlandse Politie zich op het pad van de humor begeeft. Dat lijkt me goed nieuws! Nou ja, het betekent dat individuele agenten zich met humor mogen melden op de sociale media. Ik ben benieuwd hoe dat afloopt. Dus lees ik even verder.
Wij roepen alleen bij onze plaatselijke Chinees op zijn Rotterdams Bami met Babi Pang Pang.
Eh ja. Laten we het er op houden dat ze er in Rotterdam nog even in moeten komen.
Vanavond op de A28 bij Zwolle een speler uit de Eredivisie staande gehouden in verband met 40+ snelheidsovertreding. Ondanks dat het voetbalseizoen net begonnen is, staat hij nu al op scherp.
Tja, nou ja, alle begin is moeilijk.
Huishoudelijke mededeling: In verband met het weer doen wij geen achtervolgingen te voet. Verzoek is dus om niet weg te rennen als wij roepen dat je moet blijven staan. Als de temperatuur onder de 20 graden zakt, doen we weer graag mee.
Zelfspot. Dat lijkt me wel een noodzakelijk aspect. Dus het begin is er.
Hitte Alert. Denk er ook vandaag a.u.b. weer aan om geen kinderen of diren voor "eventjes" achter te laten in een snikhete auto. Je schoonmoeder is overigens prima.
Ik moet eerlijk bekennen dat ik hier wel even om moest grinneken.
En wat voor reacties krijgt de politie nou op dit soort grappen? Nou, dat is weer Holland op zijn smalst. Vaak vallen de grappen verkeerd en komen er tientallen kritische reacties. Zoals "Ik walg van dit soort berichten. Pak liever tuig op met drugs en wapens".
Tjongejonge. Sommige mensen kunnen inderdaad niet tegen humor. Daar word ik nou een beetje bang van. Bovendien is dit nog een domme reactie ook. Want hoe kan de politie nou tuig oppakken door middel van drugs? Kijk, dat je dom bent, is tot daar aan toe, maar je hoeft toch niet publiekelijk te bewijzen dat je het bent?
Nog een quote van de politie: "De groep die absoluut niet met humor om kan gaan, is de jeugd." Nou word ik echt bang.
Nou, genoeg over de politie. Want dat is nog maar kinderspel vergeleken bij de humor van de grootste malloot en karikaturale clown van deze wereld. Donald Trump. Die denkt zomaar even Groenland van Denemarken te kunnen kopen, en als de Denen aan dat rare gedachtenspinsel van hem niet meewerken, dan gaat hij stampvoeten en komt hij niet meer op bezoek. "Niemand weet, niemand weet, dat ik Repeltrumpje heet ....."
Het probleem dat ik met Trump heb, is dat je etiketten tekort komt om het onbenul van deze man te kunnen duiden. Hier in Nederland zou hij het hooguit schoppen tot de rechterhand van Tierry Baudet. En als hij bij hem door de mand gevallen is omdat hij niet weet wat boreaal betekent, kan hij zich misschien nog aansluiten bij de schismafractie van Henk Otten. Als hij geluk heeft. Want laten we nou wél wezen, hier in Nederland hoeft hij toch alleen maar zichzelf te zijn om moeiteloos en met veel succes de Oudejaarsconference te vullen?
Terug naar de Roemeense realiteit. Na hotel Diana reizen we door naar de stad Cluj.
We hebben geluk. Het Hongaarse deel van de bevolking houdt hier zijn jaarlijkse blijk van bestaan door een folkloristische markt te organiseren.
Ook is er een Middeleeuwse hoek, met gewoontes en ambachten uit die tijd, en zelfs een Middeleeuwse draaimolen.
Ja, de Hongaren en de Roemenen zijn hier dikke vriendjes.
Wij maken het niet laat. Morgen wacht ons alweer een stevige rit naar het midden van Transylvanië. Dracula-land!
Foto’s
1 Reactie
-
Hans:23 augustus 2019En ja hoor.... ik kreeg als reeds meer het idee, dat jullie reis in feite een pelgrimstocht is. Nu weet ik het zeker!