Can Tho

Vandaag hebben we om te beginnen de busreis naar Can Tho op het programma. De naam van deze stad wil bij mij maar niet beklijven. Steeds na vijf minuten ben ik het alweer vergeten. Omdat het niet het eerste woord in mijn leven is waarbij me dat overkomt  -  de ouderdom sluipt zachtjesaan dichterbij  -  weet ik ook dat daar een ezelsbruggetje voor bestaat. Je moet gewoon een plaatje in je hoofd bedenken van iets dat op dat woord lijkt. 

Voor de lol vraag ik ook Dorine om een woord te bedenken. Kijken wie met de beste oplossing uit de bus komt. Dorine bedenkt "kantoor". Niet verkeerd. De "r" er af, en je bent er. Mijn oplossing is kanton. Een Zwitserse provincie. De "n" er af en je bent er. We besluiten tot een gelijk spel. Maar de naam van deze stad ligt nu in mijn mind verankerd met twee grote kabels.

Allereerst een kaartje kopen. Zelfs daarvan kunnen ze hier al een heel circus maken. Je krijgt er minstens zes stempels op.

De bus van vandaag is niet van Futabus. Dus krijgen we gewoon een Sitting bus. Niks bijzonders. Ook niet luxe. Een beetje gammel. We nemen plaats op de eenna achterste rij. Want de achterbank ligt vol met allemaal bagage, pakjes, tassen en manden. Dorine vraagt zich af of de busmaatschappijen in Nederland zich ook hiervoor zouden moeten lenen. Want dan kun je DHL toch voor een stuk afschaffen. En het streekvervoer wordt dan misschien wel wat rendabeler. Tja, wie weet ..... Misschien is er wat voor te zeggen.

De grootste grap van deze reis is dat er na een half uurtje rijden pal achter/onder mij een haan begint te kraaien. Alsof ik bovenop hem zit. Maar niemand kijkt er van op of om. Kennelijk de gewoonste zaak van de wereld dat hanen meereizen ..... En dan nog kraaien ook!

Halverwege de rit stopt de bus, zodat iedereen even wat kan gaan nuttigen. Eh ja. Veel Engels spreken de localen niet. Dus wat is wat? Gokken of wachten?

Wij besluiten om toch nog maar een dik uur te wachten. Want dan zijn we op de plaats van bestemming en is het waarschijnlijk gemakkelijker om te achterhalen wat we willen nuttigen.

Nog een paar dingen die ons opvallen: Het Vietnamees is een vrij schel taaltje. Er wordt hard en luid gesproken. Als twee mensen met elkaar in gesprek zijn, en je doet je ogen dicht, dan denk je dat ze ruzie hebben. Maar als je je ogen weer opent, zie je dat ze naar elkaar lachen. En dat is toch vrij lastig als je ruzie maakt .....

Ook appart is dat elk terras, bar of restaurant dat we onderweg passeren, ongeveer evenveel stoelen als hangmatten telt. Tja, organiseren is vooruit zien. Wellicht weet je maar nooit hoeveel alcohol je gasten nog gaan nuttigen ..... 

Waar we nog steeds wat moeite mee hebben, zijn het grote aantal nullen in de bankbiljetten. Het grootste biljet dat hier in omloop is, telt een half miljoen Dong. Dat is ongeveer 20 euro. Als je hier een bank zou willen beroven, heb je minstens een vrachtauto nodig. En dan kom je waarschijnlijk nog maar met een bedrag van 3078 euro en een paar centen thuis .....

Eén euro is 25.000 Dong. En ja, een foutje door een nulletje meer of minder in de omrekening is dan zo gemaakt. Zitten we op een terrasje met een koffie, en zeg ik tegen Dorine: Van deze koffie zou ik maar goed genieten, want die kost zes euro. Hè? Kan toch niet? Okay, nog een keer narekenen. Zie je wel, foutje, 60 cent.

Alles is hier spotgoedkoop. Warme maaltijd tussen de 2 en 4 euro. Koffie dus rond de 60 cent. Cocktail ongeveer 2 euro. T-shirts en polo's ook zo'n 2 euro. Een goede Airbnb-kamer nog geen 20 euro. En zo kan ik nog wel even doorgaan. Hier krijg je je vakantiegeld gewoon niet op.

Ondertussen maken we een begin met de eerste inburgeringswoorden. Koffie is "ca phe". Dat zou je bijna kunnen raden. Hallo is "xin chao". Ligt ook lekker in de mond. Omdat ik het eten hier vaak aan de flauwe kant vind, is het voor mij van belang om te weten wat "zout" betekent. Op zich niet zo moeilijk, namelijk "moei" (althans zo spreek je het uit). Alleen  -  kleine complicatie  -  je moet het uitspreken alsof je het vraagt. Dus bij de laatste letter moet je toon omhoog. Want als je dat niet doet, en je spreekt het woord uit op dezelfde toonhoogte, dan betekent het plotseling muskiet. En het staat toch een beetje vreemd als je vraagt of er muskiet in de soep kan.

In Can Tho gaan we 's avonds op ons gemak het levendige centrum bij de haven verkennen. Het avondleven kenmerkt zich door veel neon.

En Ho Chi Min kijkt daarbij vanuit de hoogte toe en ziet dat het goed is.

In het havengebied komen we een groot tempelcomplex tegen. Dat moet natuurlijk even bezocht worden. En we smeken aan de plaatselijke god de zegen af voor de rest van de reis. Wie de god is die hier vereerd wordt, blijft trouwens volkomen onduidelijk. Jezus is het in ieder geval niet. En Allah kan het ook niet zijn. Qua sfeer zoeken we het eerder in de richting van het Confucianisme. Nou ja, who cares? Als die zegen maar werkt. 

Tijd om ons te gaan bezighouden met het avondeten. We komen her en der wel wat vreemde menukaarten tegen,

en kiezen er uiteindelijk voor om te gaan eten op een rooftop terras.

Daarvan zijn er hier wel een paar. Omdat daar een lekker windje waait, is de warmte minder drukkend en wat beter uit te houden. Dus ideaal om er een drankje te drinken en de avondmaaltijd te nuttigen.

Ook kun je van daaruit de partyboot volgen die in de haven op en neer vaart.

De volgende ochtend moeten we onmenselijk vroeg opstaan. Half vijf. Want we hebben een excursie geboekt en om kwart voor vijf komt een auto ons ophalen waarmee we naar de kade worden vervoerd. Daar ligt een bootje voor zes personen klaar waarmee we richting de Floating Market vertrekken. Een boottocht van zo'n anderhalf uur in het donker.

Onze medereizigers zijn Ollie uit Duitsland en Betty uit Australië. Onze Vietnamese gids voor vandaag stelt zich in keurig Engels voor als Dao. Dat is vijf.

Plus de schipper die zich alleen met het varen bezighoudt en waarvan we dus de naam niet kennen. Dat is alles bij elkaar zes personen. Bootje vol en vertrekken maar.

Dao blijkt lerares Engels te zijn, en af en toe als gids wat bij te schnabbelen. Gezellige meid waarmee gemakkelijk te communiceren valt. Die gelegenheid laat Dorine zich dan ook niet ontnemen en al gauw gaat het gesprek over allerlei facetten van de Vietnamese samenleving.

De tijd vliegt dan ook om, en voordat we het weten duikt de naam van de Floating Market op, op een bord aan een brug.

Ons valt op dat alle boten aan de voorkant twee ogen hebben. Dao weet natuurlijk waarom dat is. Kijk, de schipper heeft natuurlijk de taak om te bepalen waar hij vaart. Maar de boot heeft daarbij ook een verantwoordelijkheid en mag gerust een handje meehelpen door goed uit te kijken.

Bovendien krijgt hij door zijn ogen wat levende trekjes, waardoor andere levende wezens in of op het water  -  vissen, boten, schippers, en misschien zelfs watergoden  -  zich wat milder ten aanzien van deze boot zullen opstellen.

Uiteindelijk doemt de Drijvende Markt uit het half-duister op.

De Floating Market is ooit ontstaan omdat in de Mekong-delta zo ongeveer iedereen wel aan het water leeft en de beschikking over een boot heeft. De vlakte is ook heel vruchtbaar. Bijgevolg komen veel mensen met een boot vol handelswaar  -  veelal agriculturele spullen  - naar een centrale plaats op het water om daar alles te verkopen.

De verkopers zijn eigenlijk allemaal groothandelaars. En de kopers zijn dan weer de mensen die met de hier aangeschafte zaken op de gewone markt gaan staan.

De handel speelt zich af van vier uur in de nacht tot een uurtje of negen in de morgen. Daarna wordt het te heet. Als de boot dan nog niet leeg is, en er nog spullen over zijn, blijft de schipper gewoon liggen en gaat de handel de volgende ochtendstond weer verder. Men vertrekt pas naar huis met een lege boot en een volle geldbuidel. Daardoor zie je als handelswaar maar weinig spullen die bederfelijk zijn, zoals bijvoorbeeld bloemen, vlees en vis. 

Na van de drukte en het gekrioel op de Floating Market genoten te hebben, is het tijd voor het ontbijt. Dat zit bij de excursie inbegrepen. Daarvoor varen we een zijkanaal op. Maar voordat we aan eten toekomen, worden we eerst nog even meegenomen naar een plaatselijke nering. Als ik het niet dacht! 

Dit keer betreft dat het locale noodlefabriekje. Noodles worden hier erg veel gegeten en zijn de basis van de noodlesoep die hier net zo populair is als brood bij ons. Het wordt gemaakt van de bloem van rijst, en tapioca-olie.

Dat wordt verhit, als een soort pizza uitgestreken, afgekoeld en daardoor gehard, en dan gaat het door een soort snijmachine zodat het de uiteindelijke vorm krijgt die we kennen. Ondertussen wordt het ook nog door toevoeging van specifieke fruitsappen van een kleurtje voorzien.

Ach ja, wel aardig om te zien. Gelukkig worden we niet geprest om daar ook iets te kopen.

Op de terugweg wordt er nog even gestopt bij het vrouwtje dat bananenpannekoek verkoopt,

maar dan is het toch heus tijd voor het Vietnamese ontbijt. Dat bestaat vandaag  -  net als alle andere dagen overigens  -  uit noodlesoep. Maar dan wel opgeleukt met stukjes rundvlees en wat groenten van onbestemd allooi die nog het meest weg hebben van alfalfa en taugé. Zoiets. Daar sprenkel je dan de sap van de kumquats over uit  -  een soort mini-limoentje  -  en ik moet zeggen dat dit alles toch een zeer aanvaardbare maaltijd oplevert. Voor een keertje heb ik het met smaak naar binnen gewerkt.

Dan is het tijd voor de kanalentocht. Voor ons is dat deels toch wel een herhaling van wat we in Ben Tre al gedaan hebben. We zien nogmaals van dichtbij het basale leven van de Mekong-delta-bewoners. Ook stappen we ergens uit en lopen we een telerstuin in. Hier krijgen we een aantal varianten van de plaatselijke flora te zien, maar ook hoe ananassen, papaya, pomelo's, jackfruit en dragonfruit wordt gekweekt.

Ook zien we onderweg weer de al eerder opgemerkte graven,

maar dankzij Dao komen we er nu meer over aan de weet. Er zijn namelijk graven en grafjes. 

De (voor)ouders worden op het platteland dus bij voorkeur begraven op het eigen terrein. De eerste vijf jaren staat er meestal een groot zerk op het graf. Na vijf jaar wordt het graf weer geopend en worden de restanten opgegraven. De botten worden schoongemaakt en vervolgens in een kleiner  -  want tenslotte is er niet meer zoveel  -  tweede graf herbegraven. Na nog eens vijf jaar wordt ook dat weer opgegraven en wordt het graf geruimd. Wat er dan nog aan stoffelijke resten over is, wordt verbrand en dan doorgaans op de  een of andere manier bewaard. Goed, dat weten we dan ook weer.

Op de terugweg gaat het gesprek over wat er hier wordt gedaan tegen de milieuverontreiniging.

Want we zien overal ontelbare voorbeelden van afval dat simpelweg in het water wordt gedumpt. Dao vertelt dat de huidige generatie ouderen een lost case vormen. Die heeft hun hele leven lang alles alin het water gedumpt, en de overheid heeft niet de illusie dat die nog te bekéren is. Maar er wordt met voorlichtingscampagnes vol ingezet op de opvoeding van de jeugd.

Soms worden ook zelfs toeristen ingeschakeld. Dao noemt bijvoorbeeld een project waarbij toersten een belangwekkende attractie gratis mogen bezoeken, als ze zich daarbij ook tegelijkertijd bezig houden met het schoonmaken van de omgeving .....

En zo maken we weer een interessante dag mee .....